Mali af niteliğinde düzenlemeler içeren Torba Yasa Teklifi, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi

tarafından admin Son güncelleme Eki 18, 2022

3 saat ilkin

Ayşe Sayın |Ankara

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşmelerine geçen hafta başlanan ve bugün tamamlanan yasa teklifinin bu hafta Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmesi umut ediliyor.

Genel Kurul’da görüşülecek olan poşet teklifte hangi düzenlemeler yer ediniyor?

Karşıcılık komisyonu terk etti

Görüşmeler esnasında karşıcılık partili komisyon üyeleri, kur korumalı mevduat sisteminin süresinin uzatılmasına ilişkin maddesi gündeme alındığında, Merkez Bankası yetkilisinden uygulama sonucuna ilişkin informasyon istedi.

Merkez Bankası yetkili informasyon vermeyi reddedince, CHP’li Komisyon üyesi Bülent Kuşoğlu, “Mevzu bilgilendirme mevzusu değil, artık bu safhada bilgilendirmeden çıktı; mevzu millet iradesi ile ilgili bir mevzudur. TBMM’nin itibarıdır, milletin itibarıdır. Eğer bunu yapmıyoruz deniyorsa Sayın Başkan biz terk ediyoruz… Bürokratik vesayet mi var bu ülkede? Maliye Bakanlığı informasyon veriyor, Merkez Bankası informasyon veremiyor” sözleriyle tepki gösterdi.

Arkasından da CHP, İYİ Parti ve HDP’li komisyon üyeleri toplantıyı terk etti.

Yenilenebilir enerjide muafiyet sınırı arttı

Komisyonda kabul edilen yasa teklifi ile getirilen mühim düzenlemeler şu şekilde:

Yenilenebilir enerjide vergi muafiyeti 25 kilovattan 50 kilovata çıkarılıyor. Buna gore Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca lisanssız yürütülebilecek faaliyetler kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretimi amacıyla, sahibi oldukları yada kiraladıkları konutların çatı yada cephelerinde, kurulu gücü azami 50 kilovata kadar elektrik enerjisinden gerekseme fazlasını son kaynak tedarik şirketine satanlar gelir vergisinden muaf olacak.
Gelir vergisinden istisnalar kapsamında, işverenlerce, iş yerinde yada müştemilatında yiyecek verilmemiş durumlarda çalışılan günlere ilişik bir günlük yiyecek bedelinin 51 lirayı aşmayan kısmı kural dışı kapsamında olacak.

Tahsil kredisi borcu faizsiz ödenecek

Yüksek Tahsil Kredi ve Yurt Hizmetleri Kanunu’nda meydana getirilen değişiklikle, tahsil kredisi alanların kredi faizleri silinecek. Tahsil kurumundan mezun olan yada herhangi bir nedenle ilişiği kesilenler, 2 yıl sonrasında adım atmak suretiyle, kredi almış olduğu kadar sürede aylık olarak borcunu ödeyebilecek.
Gerçeğe aykırı sıhhat raporu kullanımı sebebiyle meydana getirilen ödemeler hariç olmak suretiyle, 65 yaş üstü kişilere meydana getirilen yersiz ödemeler öğrenim edilmeyecek, meydana getirilen yersiz ödemeden kaynaklı ceza ve faizleri silinecek. Usulsüz olarak aylık ödenen bu kişiler hakkında herhangi adli, yönetimsel, icrai kovuşturma da yapılmayacak. Evde bakım yardım ödemeleri için de aynı prosedür uygulanacak.

İntörn doktorlara asgari ücret

Devlet üniversitelerinin tıp fakülteleri ve diş hekimliği fakültelerindeki intörn öğrencilere 2 yılı geçmemek koşuluyla asgari ücret tutarında; vakıf üniversitelerinde ise 4 bin 702 gösterge rakamının işyar aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda aylık ücret ödenecek. Bu ödemeden herhangi bir vergi kesilmeyecek.
Turizmi Teşvik Kanunu’nda meydana getirilen değişiklikle, Kültür ve Gezim Bakanlığı tarafınca meydana getirilen parasız girişli günübirlik tesisler, Bakanlık Döner Ana para İşletmesi Merkez Müdürlüğü yada iştiraki firmalar tarafınca işletilebilecek, üçüncü kişilere devredilemeyecek ve işlettirilemeyecek.

Bakanlık ve işverene Kovid-19 işlemleri koruması

Covid-19 sürecinde işverenlerin yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa emek verme başvurularının alınması, değerlendirilmesi ve ödenmesine ilişkin işlemler ile nakdi ücret desteği işlemleri hakkında Emek verme ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı ile İş ve İşçi Bulma Kurumu personeline herhangi bir mesuliyet yüklenemeyecek. Bu kapsamda Kovid-19 sebebiyle ödenen kısa emek verme ödeneği ile nakdi ücret desteği ödemelerinde hatalı işlemlerden meydana gelen fazla ve yersiz ödemeler ile nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin başvuruda bulunmuş olduğu işveren tarafınca fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde işverene uygulanan yönetimsel para cezalarından, yasanın yürürlük zamanı itibarıyla öğrenim edilmemiş olanlar silinecek.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK), bir banka ya da banka grubu için etkinlik mevzuları bazında sınırlama yada engellemeler getirmek suretiyle etkinlik izni vermeye yetkili olacak. Bankaların müşterilerine sundukları hizmetlerin güvenli ve kesintisiz bir halde sürdürülmesinde mühim yeri bulunan hizmet sağlayıcıların uymaları ihtiyaç duyulan usul ve esasları belirleme yetkisi BDDK’ye veriliyor.

AYM Başkan ve üyeleri için düzenleme

AKP’nin önergesiyle yasaya Anayasa Mahkemesi başkan ve üyelerinin mecburi emeklilik yaşından ilkin vazife sürelerinin dolması halinde, AYM’ye atanmadan önceki görevlerine dönmesinin yolu açılıyor.

Buna gore Anayasa Mahkemesinin, mecburi emeklilik yaşından ilkin vazife süresi dolan başkanı ve Yargıtay, Danıştay, Sayıştay Başkan ve üyeleri arasından seçilen üyeleri herhangi bir işleme gerek olmaksızın ve boş kadro şartı aranmaksızın, kalan vazife sürelerini tamamlamak suretiyle geldikleri üyelik görevine geri dönecekler, boşalan ilk üye ekibi kendilerine tahsis olacak.

Kur Korumalı Mevduat 1 yıl uzatılıyor

Yasa teklifi ile geçen yıl yaşanmış olan döviz krizinin arkasından uygulamaya konulmuş olan “kur korumalı mevduat” sistemi uygulamasının süresi 31 Aralık 2023’e kadar uzatılıyor.
Kaçak akaryakıtın tasfiyesine ilişkin iş ve işlemler, Gömü ve Maliye Bakanlığının taşra teşkilatı olan defterdarlıklar yerine yatırım seyretme ve koordinasyon başkanlıkları tarafınca yerine getirilecek. Satışı yapılarak tasfiye edilen kaçak akaryakıtın bedeli, ilgili il hususi idaresinin yada yatırım seyretme ve koordinasyon başkanlığının bütçesine gelir kaydedilecek.

Maske cezaları silinecek

Covid-19 salgını sürecinde maske takmadıkları yada sokağa çıkma yasağını ihlal ettikleri için verilen para cezalarının tahsilinden vazgeçiliyor.

Sadece şimdiye kadar öğrenim edilenlere de paraları iade edilmeyecek. AKP yönetcilerinin verdiği bilgiye gore maske takmama yada sokağa çıkma yasağı ihlali sebebiyle kesilen 2,7 milyor liralık ceza öğrenim edilmeyecek.

Kara sıralama temizlenecek

Karşılıksız çıkan çeki protesto edilmiş, senet, kredi kartı ve öteki kredi borçlarını zamanında ödeyemedikleri “kara sıralama”ye alınanlar için de bir anlamda “sicil affı” getiriliyor. Buna gore bu borçları sebebiyle, Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi’ne bildirilen kişilerin ve kredi müşterilerinin, borçlarının ödenmesi geciken kısmının 1 Haziran 2023’e kadar tamamının ödenmesi yada tekrardan yapılandırılması halinde, kara listeden çıkarılacaklar. Bu borçların anapara yada taksit ödeme zamanı 1 Ekim 2022’den ilkin olacak.
Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da meydana getirilen değişiklikle yönetimsel para cezası alt ve üst sınırları güncelleniyor. Alt ve üst sınırları belirtilen yönetimsel para cezalarının uygulanmasında Tecim Bakanlığı’nca ceza tutarı belirlenirken işlenen kabahatin haksızlık içinde ne olduğu, tekrarı ve sayısı, kabahat dolayısıyla elde edilmiş menfaatin ve niçin olunan zararın büyüklüğü ile failin kusuru ve ekonomik durumu şeklinde hususlar dikkate alınacak.
Fiziki yada elektronik ortamda yasa dışı şekilde her türlü eşya piyangosu, talih oyunları ve ortaklaşa bahis yada benzeri oyunları oynatanlar yada oynanmasını sağlayanlara 3 yıl ile 6 yıl arası hapis cezası ile suçun ağırlığına gore adli para cezaları uygulanabilecek. Bu oyunları oynayanlara ise mülki yönetim amirleri tarafınca 5-20 bin lira arası para cezası kesilebilecek.
Gezim oranı alınan işletmelerin gezim oranı oranları azaltılıyor. Buna gore, gezim oranı, bileşik tesisler ile konaklama tesislerinden, Bakanlıktan belgeli yeme-içme ve eğlence tesislerinden ve deniz turizmi tesislerinden binde 7,5 yerine binde 5; gezi acenteleri ve hava yolu işletmelerinden on binde 7,5 yerine on binde 5 oranında alınacak. Bu düzenleme, 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girecek.

2 bin liranın altındaki borçlar silinecek

İşverenler tarafınca çalışanlara elektrik, doğalgaz ve öteki ısınma giderlerine karşılık olmak suretiyle 30 Haziran 2023 evveliyatına kadar ilave olarak meydana getirilen aylık 1000 lirayı aşmayan ödemeler, prime esas kazanca dahil edilmeyecek ve bu meblağ üstünden gelir vergisi hesaplanmayacak.
Elektrik, su, organik gaz ve telefon şeklinde temel gerekseme abonelik sözleşmelerinden meydana gelen 2 bin liranın altındaki borçlar silinecek, bu borçlar, “değersiz alacak” kategorisine alınacak. Söz mevzusu değersiz alacaklar işletme kayıtlarından çıkarılacak. Ek olarak, varlık yönetim şirketlerinde bulunan 2 bin 500 liranın altındaki borçlar da silinecek.