Hollanda medyası: İstihbarat servisi düzenli olarak gazetecilere ajanlık teklif ediyor

Yusuf Özkan | Lahey

Hollanda’da piyasaya sürülen, ülkenin en güvenilir gazetelerinden NRC’nin hususi haberine bakılırsa ülkedeki gizli saklı haber alma servisleri, düzenli olarak gazetecilere kaynaklık, muhbirlik ya da casusluk yapmaları için teklifte bulunuyor.

NRC’nin görüştüğü 32 gazetecinin yarısı, Hollanda İstihbarat Teşkilatı (AIVD) ve Askeri İstihbarat ve Güvenlik Servisi’nden (MIVD) “iş teklifi” aldığını söylemiş oldu.

Gazeteye bakılırsa, haber alma örgütleri bilhassa Ortadoğu benzer biçimde çatışma bölgelerindeki gazetecilerle bağlantı kurmaya çalışıyor.

NRC gazetesi, geçen ay görmüş olduğu AIVD iç yazışmalarına ilişkin bir belge üstüne, araştırma başlattı.

İnternetteki gizli saklı suç duyurusu platformu PubLeaks’e sızdırılan sadece yayınlanmayan bu belgenin, 8’i gazeteci olmak suretiyle 21 haber alma deposu ve ajanın isimlerini ihtiva ettiği açıklandı.

NRC gazetesi bu belgeye ilişkin, istihbaratın ilgi alanlarındaki mevzularla ilgilenen yada bu alanlarda çalışan 32 editör ve muhabirle görüştü.

Bu gazetecilerin yarısı, Hollanda’daki iki haber alma servisinden, data aktarmak, muhbirlik ve casusluk yapmak için teklif aldıklarını söylemiş oldu. Gazetecilere bakılırsa, AIVD, bazı durumlarda kendilerine ödeme hayata geçirmeye hazır bulunduğunu söylemiş oldu.

Gazeteye konuşan eski bir AIVD yetkilisi, haber alma örgütünün gazetecileri işe aldığını doğruladı.

Yetkili, “Yapısal olarak bu oluyor. AIVD görevlileri yurtdışında bir ağ oluşturmak zorunda. Gazeteciler de bunun bir parçası” dedi.

Gazeteye bakılırsa, Hollandalı haber alma kuruluşları, bilhassa Ortadoğu’da çalışan gazetecilerle ilgileniyor. Bölgedeki cihatçı örgütler sebebiyle hem AIVD hem de MIVD burayla yakından ilgileniyor.

Hollandalı program yapımcıları Thomas Erdbrink ve Sinan Can, NRC’ye yaptıkları açıklamada, gizli saklı servislerin bu girişiminin, gazetecileri tehlikeye attığını söylemiş oldu.

Hollanda Televizyonu için haber programı hazırlayan Sinan Can senelerdir Suriye, Irak ve Afganistan benzer biçimde ülkelere gezi ediyor.

Sinan Can, 2018’de haber alma servisi tarafınca arandığını, sadece görüşmeyi reddettiğini söylemiş oldu.

Hollanda’da gösterim icra eden RTL Haber kanalının, İstanbul merkezli Ortadoğu muhabiri Olaf Koens Twitter hesabından, AIVD’nin geçmişte ajanlık için kendisine de yaklaştığını deklare etti.

Koens, NRC’nin ilgli haberini alıntıladığı mesajında, “Moskova’da genç bir özgür çalışan gazeteciyken AIVD bir keresinde bana da yaklaşmaya çalıştı” dedi.

Hollanda Gazeteciler Sendkası (NVJ) Genel Sekreteri Thomas Bruning haber alma servislerinin, haber alma emek harcamaları için gazetecileri işe almasının yasaklanmasını istedi.

Hollanda’da 2017 yılından bu yana gazetecilere karşı telefon dinleme benzer biçimde hususi yollara başvurulması, katı kurallara ve sıkı denetime bağlandı.

NVJ Genel Sekreteri Burning, gazetecilerin emek harcama koşullarını düzenleyen bu kuralların, haber alma örgütlerinin işe alımı mevzusunda da uygulanması icap ettiğini altını çizdi.